Κριτική: «Η Δημοκρατία του Μπακλαβά», σε σκηνοθεσία Ανέστη Αζά

Εάν στο άκουσμα της σύμπλευσης των λέξεων «Δημοκρατία» και «μπακλαβάς» σου ενεργοποιούνται κύματα ευθυμίας, κι αν πιστεύεις ότι η εν λόγω θεατρική παράσταση εντάσσεται στο οπλοστάσιο της κωμωδίας, σκέψου το εκ νέου προτού την παρακολουθήσεις. Διότι με χειρουργική μαεστρία, αξιοποιώντας στο έπακρο το κωμικό στοιχείο στο λόγο και τις ενέργειες των ηθοποιών επί σκηνής, θα σε αναγκάσει να σκεφτείς κριτικά το παρελθόν και το παρόν, θα σε υποχρεώσει να κρίνεις εαυτόν σε μια βαθιά ενδοσκόπηση και, παράλληλα, θα σε υποβάλει σε μία σειρά εξεταστικών διανοητικών και συναισθηματικών δοκιμασιών στις οποίες καλείσαι να αναμετρηθείς με τα προσωπικά σου όρια. Δεν επρόκειτο, λοιπόν, για μία σουρεαλιστική παραγωγή που χαρίζει άφθονο γέλιο στο φιλοθεάμον κοινό των Αθηνών. Είναι μία θεατρική παράσταση με χαρακτήρα και ταυτότητα. Μία συγκροτημένη άποψη για τις σχέσεις που διέπουν την ανθρώπινη επικοινωνία και πως οι μικρές, καθημερινές πραγματικότητες συγκροτούν το ποτάμι της ιστορίας, έστω και διαστρεβλωμένα. Μία συγκλονιστική, από κάθε άποψη, εργασία. Με αφηγηματική δυναμική και σκηνική ενορχήστρωση πρωτοποριακή, ο Ανέστης Αζάς μεγαλουργεί πολιτικοποιώντας την συνύπαρξη των ανθρώπινων υποστάσεων. Όταν δε αυτές προέρχονται από τις τεχνητές αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις γειτονικών λαών και μύθων, τότε η επιλογή του πολιτικού λόγου ως κεντρικής θεματικής αποτελεί την διελκυστίνδα μέσα από την οποία αποτυπώνεται η ακτινογραφία της σύγχρονης πραγματικότητας.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Συνοπτικά, στο Αμφι-θέατρο αναπαρίσταται η συγκρότηση ενός νέου έθνους από τα συνθετικά υλικά του τουρκικής καταγωγής Fatih Demir επιχειρηματία με επίκεντρο τον «μπακλαβά» και την καθηγήτρια μαθηματικών, ελληνικής καταγωγής, Σοφία Παπαδάκη. Με αφετηρία το Μεσολόγγι και τη βάσανο την οποία υφίσταται το παιδί τους «Μεζε» αποφασίζουν να αποδεσμευτούν από τις κρατικές υποχρεώσεις της Ελλάδος και να διαμορφώσουν τους όρους μίας νέα εθνικής πραγματικότητας. Ο «μπακλαβάς» και η μοναδικής συνταγής παραγωγή του μετατρέπει το νέο κρατικό μόρφωμα σε επίγειο παράδεισο. Δεδομένου του ψηφιακού νομίσματος και των διαθέσιμων πηγών χρήσης του διαδικτύου ολοένα και πολλαπλασιάζονται οι αιτούντες παραμονή και συμμετοχή στο πείραμα. Όταν, ωστόσο, απειληθούν τα κεκτημένα συμφέροντα των υπερδυνάμεων τότε η νέα χώρα στοχοποιείται και καταπολεμείται με κάθε μέσο. Τα απομεινάρια της «Δημοκρατίας του Μπακλαβά» μένουν μάρτυρες στα ντοκιμαντέρ και στους ερευνητές που αναζητούν υπολείμματα ψηφιακών νομισμάτων. 

Ο Ανέστης Αζάς, συνεργάζεται στη συγγραφή των κειμένων με τους Γεράσιμο Μπέκα και Μιχάλη Πητίδη, και το αποτέλεσμα δικαιώνει συνολικά τους συντελεστές. Ο λόγος τους αποδομεί και αποσυνθέτει τους μύθους της ελληνικής εμπειρίας με τρόπο άμεσο και δεικτικό. Με μία σκηνική οργάνωση του χώρου, στην οποία επενδύεται η έννοια της πολλαπλότητας των χρήσεων, πότε μεταφερόμαστε σε τηλεοπτική εκπομπή, πότε σε εργαστήριο παραγωγής μπακλαβά, όμως πάντοτε κεντρίζει το ενδιαφέρον με τις αδιάκοπες μεταβολές των πρωταγωνιστών. Αλλαγή θέσεων, στάσεων, ρυθμού, μουσικής και κίνησης, αποτελούν τα υλικά μέσα από τα οποία συγκροτείται ο εναλλακτικός λόγος της φανταστικής νέας κοινωνίας την οποία δημιουργούν οι ήρωες της ιστορίας. Μία κοινωνία ισότητας, αλληλεγγύης, δικαιοσύνης, οικονομικής άνθισης και παράλληλα, μία κοινωνία που καταπολεμά εν τοις πράγμασι τα στερεότυπα, τις προλήψεις και τις παραδεδεγμένες αλήθειες των υπαρχουσών εθνικών συλλογικοτήτων. Δεν παραλείπουν να τονίσουν και να υπογραμμίσουν τον ρομαντισμό που διέπει την αυθεντικότητα των σχέσεων, τη δύναμη της αγάπης και της αφοσίωσης του ενός στον άλλο, μία δύναμη που μαγνητίζει την αλληλεπίδραση με τα γεγονότα και προσδίδει άρωμα γοητείας στη νέα πραγματικότητα. Στην τελευταία, το χιούμορ και η διάθεση για γλέντι και χορό συνοδεύονται από την ρηξικέλευθη ενέργεια των ηθοποιών και όλων όσων συναποτελούν την ουτοπία.

Η σκηνογραφία της Ελένης Στρούλια, οι μουσικές νότες του Παναγιώτη Μανουηλίδη, η χορογραφία της Ζωής Χατζηαντωνίου, δημιουργούν ένα άρτιο αποτέλεσμα. Κάθε μία επιλογή είναι μελετημένη στη λεπτομέρειά της. Και η σκηνοθετική πρόθεση του Ανέστη Αζά ταυτίζεται πλήρως μαζί τους. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την επιτυχία της παράστασης καταθέτουν το μέγιστο του θεατρικού τους ταλάντου τέσσερις ηθοποιοί. Επρόκειτο για τους Cem Yigit Üzümoglu, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Γιώργος Κατσής, Gary Salomon. Οι πρώτοι δύο, Cem Yigit Üzümoglu και Κατερίνα Μαυρογεώργη, υπηρετούν τους ρόλους του ζεύγους των Fatih και Σοφίας αντίστοιχα. Με ενέργεια ζηλευτή επί σκηνής, άψογη χρήση της αγγλικής γλώσσας, πλήρης ενσυναίσθηση του επιπέδου των απαιτήσεων με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι και ποιότητα που ξεχειλίζει από ενθουσιασμό μας μεταφέρουν σε πλήρως εναρμονισμένη με το θέμα του έργου κατάσταση ψυχολογική, νοητική και συναισθηματική. Εναλλάσσονται στο θεατρικό σανίδι με αποφασιστικότητα και κινησιολογία πρωτότυπη, γεγονός που μαρτυρά την αρμονική σύμπλευσή τους στους συγκεκριμένους ρόλους. Δύο πρόσωπα φρέσκα, γεμάτα ζωντάνια και ισορροπία  μέσα στα λιτά κοστούμια της Βασιλείας Ροζάνα και τους έξυπνους φωτισμούς της Ελίζας Αλεξανδροπούλου, προκαλούν τη μαζική αποδοχή.

Κι αν πιστεύετε ότι στους δύο πρωταγωνιστές τρίτος δε χωρεί, τότε οι Γιώργος Κατσής και Gary Salomon σας διαψεύδουν κατηγορηματικά. Πράγματι, ο Ανέστης Αζάς δεν επεδίωξε οι εν λόγω ηθοποιοί να αποτελέσουν ρόλους συμπληρωματικούς. Ίσα ίσα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Μολονότι με την παρουσία τους μοιάζει να συνδέουν την δυναμική οπτική των Cem Yigit Üzümoglu και Κατερίνας Μαυρογεώργη, εν τέλει αποτελούν αυτόνομες και εξαιρετικά αξιόπιστες, βάσει απόδοσης και ποιότητας, συμμετοχές. Η υποκριτική τους δεινότητα, οι φωνητικές τους ικανότητες και η ενέργεια την οποία παραδίδουν άνευ όρων και ορίων στη σκηνή κορυφώνουν τη δραματική εξέλιξη, ενώ, ταυτόχρονα, προσδίδουν υπεραξία στα εκάστοτε κωμικά στοιχεία.

H Δημοκρατία του Μπακλαβά

Συνολικά, η «Δημοκρατία του Μπακλαβά» ακτινογραφεί την ελληνική ιστορία δίχως περιττές λεπτομέρειες και περιορισμούς παντός τύπου. Στη θέση της προβάλει το άγνωστο όραμα της νέας κοινωνίας «για την καινούρια γέννα π’ όλο την περιμένουμε κι όλο κινάει για νά ’ρθει κι όλο συντρίμμι χάνεται στο γύρισμα των κύκλων» που θα ‘λεγε και ο Κωστής Παλαμάς.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.