Κριτική / «Νόρα» από τον Θεόδωρο Τερζόπουλο στο Άττις: Τα Κουκλόσπιτα έχουν ζέστη…
Το «Κουκλόσπιτο» του Ερρίκου Ίψεν γραμμένο το 1879, έφερε στην εποχή του μεγάλες αναταράξεις και κλυδωνισμούς στο θέατρο: το να βάζεις μια γυναίκα, τη Νόρα, να εγκαταλείπει σύζυγο και παιδιά παραμένει ακόμα και σήμερα πράξη ανατρεπτική, ρηξικέλευθη και κολάσιμη κοινωνικά. Έτσι η Νόρα του Νορβηγού δραματουργού, ανάγεται σε πρόσωπο μυθικό, λαμβάνοντας πανανθρώπινες και διαχρονικές διαστάσεις, γίνεται σύμβολο της ανύψωσης της γυναικείας φύσης από το βάραθρο της πιστής συζύγου και αφοσιωμένης μητέρας που οι κοινωνικές συμβάσεις έχουν προκαθορίσει ως ρόλο της.
Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, με βάση και αφετηρία αυτό το σπουδαίο ρόλο, δημιουργεί μια παράσταση, φωτίζοντας (κυριολεκτικά και μεταφορικά) πλευρές, που ενυπάρχουν μεν συμπληρωματικές μέσα στο έργο, χωρίς όμως να προάγονται και να αναδεικνύονται, πιεσμένες από το βάρος αυτής της γυναικείας επανάστασης που «ηγείται» η Νόρα.
Η «Νόρα» του Θεόδωρου Τερζόπουλου, είναι σε ανοιχτό διάλογο και επικοινωνία με το σήμερα, βαδίζει σε δίαυλους της σημερινής κοινωνίας, δίνει έντονο το πολιτικό της στίγμα και την αποτύπωση του ανθρώπου, της ψυχολογικής δομής του και των αντιδράσεων του, μέσα στις σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες.
Τη συγκεκριμένη παράσταση δεν την ενδιαφέρει η πλοκή, η δραματουργία, η υπόθεση και οι συγκρούσεις των ηρώων, αυτά είναι ήδη γνωστά και ειπωμένα: ο σκηνοθέτης επιλέγει τους τρεις χαρακτήρες που η αλληλεπίδραση τους αποτυπώνουν αυτό το στίγμα του ανθρώπου στην κοινωνία μας. Η Νόρα, ο σύζυγος Τόρβαλντ και ο Κρόγκσταντ. Ένα ζευγάρι που ζει στην αυταπάτη μιας επίπλαστης ευτυχίας, και ο τραπεζίτης που καραδοκεί και βρίσκεται ανάμεσά τους. Καταναλωτισμός, αυταπάτες, επιταγές, πλαστογραφήσεις, ένα διεφθαρμένο κοινωνικό σύστημα, ζωές που βασίζονται στην ψευδαίσθηση και στις αυταπάτες, ευζωία που επιδιώκεται στην πληθώρα καταναλωτικών αγαθών εγκαταλείποντας την ουσία και βέβαια στο τέλος η διάψευση, η απογοήτευση, η εγκατάλειψη, η φυγή και η εξαΰλωση.
Σε ένα σκηνικό που αποτελείται από πόρτες που στριφογυρίζουν, οι ήρωες μπλέκονται σε ένα ατέρμονο κρύψιμο/φανέρωμα, πίσω από τα πάθη τους, τις κοινωνικές συμβάσεις τους, τις διαθέσεις και την αποστολή τους. Λιακάδα και θέρμη στα φώτα (επιμέλεια του ίδιου του σκηνοθέτη και του Κωνσταντίνου Μπεθάνη), μια ατμόσφαιρα που διατηρείται «καυτή» από την αρχή μέχρι το τέλος της και με μουσική επένδυση του Παναγιώτη Βελιανίτη, η Νόρα προχωρά εν μέσω «οικογενειακής ευτυχίας»/Τόρβαλντ και «οικονομικής ευμάρειας»/Κρόγκσταντ κατευθυνόμενη βήμα-βήμα στην αποσύνθεσή της. Σωματική ενέργεια, με το σώμα να ακολουθεί και αναδεικνύει τις λέξεις, λέξεις που εκφέρονται διακριτές και τονισμένες, σε μια φόρμα που επιχειρεί να εμβαθύνει ψυχαναλυτικά τους ήρωες και να τους ανάγει σε σύμβολα.
Ο Αντώνης Μυριαγκός και ο Τάσος Δήμας συνιστούν ένα ιδανικό δίπολο για να πλαισιώσουν την Σοφία Χίλλ σε αυτό το ψυχολογικό παιχνίδι – μάθημα επιβίωσης: O Αντώνης Μυριαγκός, με αμεσότητα, χαρακτηριστικές χειρονομίες, ειρωνικό σχολιασμό της οικογενειακής σύμβασης (με εκείνα τα μελιστάλαχτα υποκοριστικά του ζωικού βασιλείου) από τη μια, και ο Τάσος Δήμου, στητός, σαρδόνιος και σίγουρος (και με μια ατάκα που επιβάλλεται στην παράσταση «Τι ζέστη!») από την άλλη περιβάλλουν και συνθλίβουν τελικά την Νόρα της Σοφίας Χίλλ: μια Νόρα έμπλεη πλαστικότητας και αρμονίας , με διακριτές εναλλαγές χροιάς και κίνησης έναντι των συνομιλητών της, η οποία αποθεώνει τον συμβολισμό της ηρωίδας της σε έναν συγκλονιστικό μονόλογό της πριν την εξαΰλωσή της , μέσα σε εκείνο το κομψοτέχνημα πανωφόρι που έχει επιμεληθεί ο Γιώργος Ελευθεριάδης. Και οι τρεις ηθοποιοί, συνεργάτες εδώ και χρόνια του σκηνοθέτη, συνομολογούν τον παλμό, την έμπνευση και την τεχνική του σκηνοθέτη που κατάφερε να αναδείξει ξεχωριστές πτυχές και να ανοίξει νέες οπτικές σε αυτό το κλασσικό έργο.
Η «Νόρα» του Θοδωρή Τερζόπουλου, ανοίγει τις πόρτες στα σύγχρονα «Κουκλόσπιτα» που έχουμε κλείσει τις εφησυχασμένες ζωές μας, φωτίζοντας την επίπλαστη ευτυχία και τις κατασκευσμένες ψευδαισθήσεις και ονειρώξεις. Η συνειδητοποίηση της αυταπάτης είναι καταλυτική –στη κυριολεξία- για την ανθρώπινη ύπαρξη στην κοινωνία και τους νόμους που τη διέπουν.
Πληροφορίες για την παράσταση μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ