Δημήτρης Ντάσκας: «Ένας άνθρωπος δεν είναι ποτέ ο ίδιος σε δυο διαφορετικές σχέσεις»


Δημήτρης Ντάσκας © Μαρία Γοζαδινού

Οι «Δανειστές», του Άουγκουστ Στρίντμπεργκ, ένα από σπουδαιότερα κειμενικά μνημεία της θεατρικής ιστοριογραφίας περιγράφει με αιχμηρό τρόπο, και αντιτιθέμενος στη γυναικεία χειραφέτηση, σαρκάζει την Ιψενική τριπλέτα φτάνοντας την στην ακραία της. 

Το 1897, τρεις φιλόδοξοι εξερευνητές ξεκινάνε από τη Σουηδία για ένα ιστορικό ταξίδι με αερόστατο, με στόχο την κατάκτηση του Βόρειου Πόλου. Έπειτα από ένα ατύχημα, καταλήγουν σε μία έρημη χιονισμένη έκταση, χιλιάδες μίλια μακριά από τον τελικό προορισμό τους, προσπαθώντας να επιβιώσουν κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες.

Στη θεατρική ανάγνωση του Γρηγόρη Χατζάκη τοποθετείται στο αφιλόξενο περιβάλλον της ιστορίας των Σουηδών εξερευνητών. Η πολύμηνη περιπέτεια των εξερευνητών, που αποτελεί σημαντικό ιστορικό γεγονός για την κατάκτηση του τελευταίου εναπομείναντος άγνωστου προορισμού της Γης, διαπλέκεται με την ιστορία των ηρώων που συναντάμε στο έργο του Στρίντμπεργκ. Έτσι, δημιουργείται ένας καινούργιος παραστασιακός χώρος όπου διασταυρώνονται τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα με τα γεγονότα της μυθοπλασίας του Σουηδού συγγραφέα. Η διασκευή της Μαρίας Σκαφτούρα και του Γρηγόρη Χατζάκη αποτελεί μια νέα πρόταση στο κλασικό θεατρικό έργο, όχι μόνο αναφορικά με τον περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται, αλλά και γιατί αναδεικνύει το χιούμορ μέσα στις κωμικοτραγικές καταστάσεις του σκληρού αυτού παιχνιδιού επιβίωσης.

Στα έργα του Στρίντμπεργκ παρατηρείται έντονος μισογυνισμός, αν και ο ίδιος το αντέκρουσε. Στους «Δανειστές» την Τέκλα την αντιμετωπίζει ως βασική υπαίτιο και στιγματίζεται από τους δύο άνδρες της. Ο δικός σας ρόλος, μάλιστα, είναι το δεύτερο θύμα αυτής της τριγωνικής τραγωδίας. Τι είναι αυτό που οδήγησε ουσιαστικά στην αυτοκαταστροφή του;  Νομίζω ότι ο Άντολφ βρίσκεται σε μια στιγμή γενικότερης αναθεώρησης της ζωής του, τόσο προσωπικής όσο και καλλιτεχνικής. Επαναδιαπραγματεύεται πολλά πράγματα που άλλοτε ήταν σταθερά σημεία αναφοράς, και σε μια τέτοια φάση είμαστε όλοι πολύ ευάλωτοι. Και τότε είναι που μας βγαίνουν κατάμουτρα πράγματα που είχαμε χώσει κάτω από το χαλί, νομίζοντας ότι θα τα ξεφορτωνόμασταν για πάντα. .

Ο συγγραφέας κλείνει το μάτι στην Ιψενική τριπλέτα καταδικάζοντας και φτάνοντας την στα άκρα μέχρι και το θάνατο. Το ζητούμενο εδώ είναι ο έρωτας; Είναι πρωτίστως η επιβίωση μέσα στο παιχνίδι του έρωτα. Η επιβίωση και η κυριαρχία πάνω στον άλλον.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Έναν αιώνα μετά από την συγγραφή του έργου, πιστεύετε πως έχει το ίδιο αντίκτυπο στην κοινωνία; Και θα συνεχίσει να έχει για πολλούς αιώνες. Παραμένουμε αρπακτικά στον έρωτα, τότε όπως και τώρα, θύτες και θύματα που συχνά απλώς εναλλάσσονται στις θέσεις αυτές.

Εσείς πως αντιμετωπίζετε τον έρωτα; Με την ίδια πλάνη του Άντολφ;
Ο έρωτας είναι θέμα χημείας δύο ανθρώπων. Δύο έρωτες δεν είναι ποτέ ίδιοι μεταξύ τους, κι ένας άνθρωπος δεν είναι ποτέ ο ίδιος σε δυο διαφορετικές σχέσεις. Αλλά πάντως αυτή η πρώτη περίοδος της πλάνης είναι τόσο ωραία, και τόσο καταστροφική.

Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση για τα δικαιώματα των ηθοποιών και αν πρέπει να επιστρέψει η άδεια. Ποια η δική σας γνώμη;Νομίζω ότι είναι το μικρότερο από τα προβλήματα του κλάδου. Ας είχαμε κανονικές συμβάσεις, ας πληρώνονταν οι πρόβες, ας μετρούσαν οι πραγματικές ώρες δουλειές, και μετά ας συζητούσαμε και για τις άδειες.

Υπήρξαν συνάδελφοι ή καθηγητές σας ορόσημα που διαμόρφωσαν την καλλιτεχνική σας παιδεία;  Από όλους κάτι παίρνω. Βλέπω πώς κινούνται στην πρόβα, πώς δουλεύουν, πώς λειτουργούν, όλοι είμαστε δάσκαλοι και μαθητές ταυτόχρονα. Δεν μπορώ όμως να μη μνημονεύσω τους ανθρώπους που γνώρισα όσο ήμουν ακόμα στη σχολή και λόγω ηλικίας ήμουν πιο ανοιχτός και διαθέσιμος, «διαμορφώσιμος», ας πούμε. Η Ράνια Οικονομίδου, η Αμαλία Μουτούση, ο Δημήτρης Καταλειφός και ο Τάσος Μπαντής. Κι επίσης, δύο σπουδαίοι καλλιτέχνες που γνώρισα στην πρώτη μου δουλειά με το που τελείωσα τη σχολή, ο Δημήτρης Μαυρίκιος και η Αλέκα Παϊζη.

Ένας νέος ηθοποιός, εκτός από το να ονειρεύεται, τι άλλο μπορεί να κάνει στην Ελλάδα του 2018; Το σταυρό του.  Ε, και μετά, συν Αθηνά και χείρα κίνει.

Ο Δημήτρης Ντάσκας παίζει στους «Δανειστές» τους Α. Στρίντμπεργκ, σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Χατζάκη στο Rabbithole κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00.