Κριτική: Το «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκη είναι το σινεμά που θέλουμε να βλέπουμε

Το «Digger» είναι ένα σύγχρονο γουέστερν. Είναι η ιστορία του Νικήτα, που ζει αποτραβηγμένος στην κορυφή ενός ορεινού δάσους. Μια βιομηχανία επεκτείνεται επιθετικά διαταράσσοντας την άγρια φύση και απειλώντας τον πρωταγωνιστή μας. Η μεγαλύτερη απειλή όμως έρχεται με την ξαφνική άφιξη του γιου του, ο οποίος επιστρέφει για να διεκδικήσει το μερίδιο του κτήματος που κληρονόμησε μετά τον θάνατο της μητέρας του. Με φόντο μια κοινωνία σε ατμόσφαιρα εμφυλίου, οι δύο άνδρες συγκρούονται μετωπικά, με τη φύση ως τον μόνο παρατηρητή.

Με 14 υποψηφιότητες στα Κινηματογραφικά Βραβεία Ίρις και πλήθος διακρίσεων τόσο εντός των τειχών όσο και εκτός το Digger είναι το είδος σινεμά που θέλουμε να βλέπουμε και μας κάνει να αγαπάμε αυτή την δουλειά.

Μπορεί να είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Τζώρτζη Γρηγοράκη ο ίδιος, όμως, είχε δώσει και στο παρελθόν αισιόδοξα δείγματα γραφής. Από το 2007 γράφει και σκηνοθετεί μικρού μήκους ταινίες, οι οποίες έχουν συνολικά διαγωνιστεί σε πάνω από 100 διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ και έχουν αποσπάσει 20 βραβεία και η αλήθεια είναι πως όσοι από εμάς παρακολουθούμε φεστιβάλ και γενικά τους μικρομηκάδες δεν μας έκανε εντύπωση πόσο άρτια είναι η νέα του δουλειά.

Αυτό που σίγουρα εντυπωσιάζει είναι πως σε μια ταινία έχουμε και καλό σενάριο, και καλή σκηνοθεσία και υπέροχη φωτογραφία και ηθοποιούς απόλυτα χορογραφημένους να στηρίζουν στο εκατό τοις εκατό μια παραγωγή που έρχεται να φωνάξει πως ο συγκεκριμένος ελληνικός κινηματογράφος όχι μόνο δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από ξένες παραγωγές, αλλά παραδίδει και μαθήματα.

Ο Νικήτας (Βαγγέλης Μουρίκης) ζει μόνος του στην σε μια μικρή φάρμα στην άκρη του δάσους, το τελευταίο οχυρό, όπως το περιγράφουν οι φίλοι του. Όλη την ημέρα ασχολείται με αγροτικές δουλειές που εξασφαλίζουν το εισόδημα του. Μεγάλη του αγάπη και διαφυγή το δάσος. Εκεί, πηγαίνει και συνομιλεί με την φύση σε μια νεορεαλιστική αφήγηση που βγάζει την κάμερα έξω από το στούντιο εστιάζοντας στα πρόσωπα των ηθοποιών και εκμεταλλεύεται το φυσικό τοπίο. Αγκάθι στην ζωή του Νικήτα είναι μια μεγάλη βιομηχανική εταιρεία που ανίερα καταστρέφει το δάσος και τις ζωές των λίγων που επιμένουν να αντισταθούν. Ο σκηνοθέτης ξεκάθαρα κλείνει το μάτι στις Σκουριές της Χαλκιδικής και στα γεγονότα που ακολούθησαν με τους κάτοικούς να εξεγείρονται όταν πήγαν να χάσουν τα σπίτια τους. Έτσι, κι εδώ ο Νικήτας μαζί με λίγους ακόμα αντιστέκονται.

Δεύτερη ανατροπή είναι ο ερχομός του Γιάννη (Αργύρης Πανταζάρας) γιου του πρωταγωνιστεί που έρχεται να ζητήσει το μερίδιο του από την περιουσία και απαντήσεις. Σε όλο αυτό το γαϊτανάκι μπλέκονται εγωισμοί, φόβοι, ματαιώσεις, όνειρα και η φύση που θα δώσει για άλλη μια φορά τις απαντήσεις.

Η ιστορία φαίνεται απλή και εκεί κρύβεται η δυναμική της. Δεν μας είναι ανοίκεια ούτε πολύ μακριά από αυτά που ζούμε σε μια φιλελεύθερη εποχή. Εδώ, δεν καίγονται από «άγνωστες αιτίες» δασικές εκτάσεις εδώ έχουμε ξεκάθαρα συμφέροντα. Αυτό που μας κερδίζει στο Digger είναι ο τρόπος που ο Τζώρτζης Γρηγοράκης διαχειρίζεται το συναίσθημα που εξελίσσεται. Δεν καταφεύγει σε μελοδραματισμούς και ηρωιλίκια, αλλά μέσα από απλούς ανθρώπους μας ξεκαθαρίζει την πρόθεση του για μια πολιτικοκοινωνική τοποθέτηση. Επίσης, επιτέλους, βλέπουμε αληθινούς ανθρώπους, με αληθινές ανάγκες και προβλήματα σε αληθινές ζωές.

Η φωτογραφία του Γιώργου Καρβέλα είναι υποδειγματική. Μπλε χρώμα και αντιθέσεις ανάμεσα στους ήχους των δέντρων και των εκσκαφέων που έρχονται να ρημάξουν το δάσος.

Ο Βαγγέλης Μουρίκης γίνεται ένα με τον λαϊκό ήρωα του Γρηγοράκη. Ο Χολομώντας της Χαλκιδικής, η τοποθεσία όπου έγινε το μεγαλύτερο μέρος των γυρισμάτων βρίσκει τον φύλακα του. Μεστή ερμηνεία, με χιούμορ, χωρίς υπερβολές και κορώνες. Ο Αργύρης Πανταζάρας καταφέρνει να ξεπεράσει την ερμηνευτική του ηλικία και να δέσει με τον Μουρίκη στον ρόλο του γιου. Κινηματογραφικό πρόσωπο με δύναμη στους διαλόγους.

Στο σύνολο τους όλοι οι ηθοποιοί είναι άρτιοι και είναι αυτό που συχνά λέμε στο σινεμά πως αν υπάρχει μια καλή ιστορία και ξέρει κάποιος να χειρίζεται την κάμερα μπορούν να βγουν διαμαντάκια. Πόσο, μάλλον, όταν έχουμε να κάνουμε και με καλούς ηθοποιούς. Προσωπική μου αδυναμία και για άλλη μια φορά, η σπουδαία ερμηνεία του Αντώνη Τσιοτσιόπουλου.

Κλείνοντας, το Digger είναι αυτό που λέμε άχαστο και πραγματικά μετά από τόσους μήνες παύσης ήρθε και μας έφτιαξε την διάθεση. Ίσως, η προβολή του σε θερινούς κινηματογράφους να κλέψει λίγο από την μαγεία της φωτογραφίας αλλά το σίγουρο είναι πως μιλάμε για 101΄ λεπτά καλού σινεμά και όλα αυτά ακούγοντας Μάρκο Βαμβακάρη και Νικόλα Άσιμο.

Σκηνοθεσία – Σενάριο: Τζώρτζης Γρηγοράκης Φωτογραφία: Γιώργος Καρβέλας Μοντάζ: Θοδωρής Αρμάος Μουσική: Μιχάλης Μοσχούτης Ηθοποιοί: Βαγγέλης Μουρίκης, Αργύρης Πανταζάρας, Σοφία Κόκκαλη, Μιχάλης Ιατρόπουλος, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος, Βασίλης Μπισμπίκης, Θίο Αλεξάντερ Είδος: Δραματική Διάρκεια: 101΄ Χώρα: Ελλάδα/Γαλλία, Γλώσσα: Ελληνικά Παραγωγή: Haos Film

Βαθμολογία: 4,5/5

• Η ταινία Digger τιμήθηκε από την Διεθνή Ένωση Κινηματογράφων Τέχνης με το Βραβείο CICAE Art Cinema Award, κάνοντας παγκόσμια πρεμιέρα στο 70ο Φεστιβάλ Βερολίνου.
• Πέντε βραβεία τον Νοέμβριο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ανάμεσά τους και ο Αργυρός Αλέξανδρος.
• Βραβείο ερμηνείας στον Βαγγέλη Μουρίκη στο 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαράγεβο.

Η ταινία βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη 17 Ιουνίου 2021.