Εάν η λέξη «αποθέωση» δύναται να περιγράψει την έκταση της πνευματικής δημιουργίας ενός καλλιτέχνη ή μίας ομάδας συντελεστών, τότε η θεατρική παράσταση «Μοτέλ» αξίζει τον τίτλο, δίχως ίχνος υπερβολής. Ο σκηνοθέτης Βασίλης Μαυρογεωργίου υπογράφει ένα συγκλονιστικό, από κάθε άποψη, έργο. Με επίκεντρο τη δολοφονία νεαρής κοπέλας σε απομονωμένο μοτέλ, περιστοιχισμένο από λίμνη και πυκνό δάσος, σκιαγραφείται, δομείται και αποδομείται η εικόνα της συλλογικής ζωής, ως ηθική και ως αξιακό δεδομένο.
Συνοπτικά, και δίχως να προϊδεάσω τον αναγνώστη για την πλοκή της ιστορίας, αρκεί να αναφέρουμε πως οι ζωές των πρωταγωνιστών συμπλέκονται με τρόπο άμεσο και εν πολλοίς τραγικό. Σχέσεις οικογενειακές, επαγγελματικές, τοπικές (με την χωρική έννοια του όρου) ξεδιπλώνονται μέσα από την ανατομία των μυστικών, που κάθε κοινωνία γνωρίζει και συγκαλύπτει· εκτός κι αν βρεθεί η στιγμή κατά την οποία μία τυχαία ή εσκεμμένη ενέργεια αποκαλύψει το υπόβαθρο της εγκληματικής φύσης πεπραγμένων και, τότε, ολόκληρο το σύστημα ενοχών αποκαλύπτεται στο μεγαλείο της υποτέλειας των γενεών στα «πρέπει» και τα «είθισται» του κοινωνικού συνόλου.
Σε ένα σκηνικό, το οποίο θυμίζει ρετρό καταλύματα επαρχιακής απόστασης, με διακόσμηση ενταγμένη στο κλίμα της εποχής (ο χρόνος δεν ορίζεται στο έργο· το ρόλο του ετεροπροσδιορίζει η σκηνική κατασκευή του Νίκου Δεντάκη) και δύο χώρους να αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους καθένας στην αυτονομία των πράξεων, αναπτύσσεται η πλοκή με τρόπο άμεσο. Ένα δωμάτιο και μία κουζίνα είναι οι σκηνές εξέλιξης του έργου. Είναι τόσο εύστοχη η επιλογή του σκηνοθέτη που κατορθώνει να προκαταλάβει τη θέαση του κοινού, μέσα από την συμβολική αναπαράσταση της ατομικότητας.
Με άλλα λόγια, οι σχέσεις ιδιοκτησίας κατασκευάζουν όχι απλώς τη νομική υπόσταση της εξάρτησης, αλλά το λεκτικό οπλοστάσιο αισθητικής τής υπαγωγής των προσώπων σε πλαίσια ανελευθερίας. Αυτή ακριβώς την οπτική ενισχύει ο Βασίλης Μαυρογεωργίου. Καταδεικνύει τα βαθιά αίτια καθυπόταξης του ατόμου στον φαύλο κύκλο της εκμηδένισης συνειδήσεων. Και, παράλληλα, θέτει ερωτήματα. Ερωτήματα τα οποία σχετίζονται με τα όρια της υποκειμενικής ερμηνείας των γεγονότων.
Έχει χαρακτηριστεί το συγκεκριμένο έργο ως αντι-ηρωικό. Είναι λάθος μία τέτοια προσέγγιση. Διότι ο αντι-ήρωας καταλήγει να συμπληρώνει τα κενά τα οποία αφήνει, ή επιτρέπει να εμφανιστούν στις ενέργειές του, ο κεντρικός ήρωας. Είναι ο περιθωριακός χαρακτήρας ανθρώπου ο οποίος επιβεβαιώνει την κοινωνική διάταξη των όρων λειτουργίας αυτής. Και σε αυτή την περίπτωση, ο κεντρικός πρωταγωνιστής δικαιώνεται όχι από το τελικό αποτέλεσμα, αλλά από τη συνολική αποδοχή της πρόθεσης (προτού μετατραπεί σε πράξη).
Στο εν λόγω έργο, όλοι οι χαρακτήρες διακατέχονται από το συναίσθημα της ενοχής. Μία κατάσταση η οποία ενισχύεται διασταλτικά από τις εκφράσεις έντασης και επαναλαμβανόμενης ματαίωσης. Ας μην λησμονούμε ότι ο ήρωας (και όχι ο αντι-ήρωας) για να προχωρήσει στην υλοποίηση μία σκέψης, πρόθεσης ή επιθυμίας, διακατέχεται από αισθήματα καταπίεσης (της ατομικής του αλήθειας), αλλά και ενοχής για την τελική θέση στην οποία βρίσκεται εξ αρχής (ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία αγνοεί την πραγματικότητα που τον περιβάλει).
Στο έργο του Βασίλη Μαυρογεωργίου ο πατέρας καταπιέζει την αυθεντικότητας της κόρης. Η ενοχή του είναι δεδομένη και συνειδητή. Η κοπέλα ενσαρκώνει τη σπίθα που είναι ικανή να ανατρέψει τα δεδομένα. Και η δική της ενοχή (σε συνδυασμό με προθέσεις και βαθύτερες επιθυμίες) είναι συνειδητή. Στην περίπτωσή της, ωστόσο, ο ρόλος της ηρωίδας, αν και διακρίνεται από αυθεντικότητα και συνείδηση, διαμορφώνει και τον κύκλο προσώπων γύρω της. Δηλαδή, τόσο η μητέρα όσο και η επιστήθια φίλη, λειτουργούν ως προεκτάσεις ενός συγκεκριμένου κοινωνικού τύπου ελέγχου και περιορισμού. Επρόκειτο για την ενοχοποίηση μίας δομημένης αντήχησης της εξωτερικής εμπειρίας και όχι για την ταύτιση της ηρωίδας με το περιστατικό δολοφονίας.
Κι ερχόμαστε στον εργολάβο ο οποίος καλείται να μεταμορφώσει τον χώρο, στον οποίο συντελέστηκε το έγκλημα. Θα ήταν δόκιμο εάν αναφερόμασταν στο ρόλο του αντι-ήρωα, ενός ξεχασμένου προσώπου με την εργασία που προκαλεί αποστροφή. Βαίνει, ωστόσο, εξίσου ηρωικός γιατί καθρεφτίζει την ατομική αποξένωση από τους όρους επικοινωνίας και συναισθηματικής αλήθειας, βυθισμένους στην απόρριψη. Άπαντες οι πρωταγωνιστές κυριαρχούν στη σκηνή ως ήρωες της βιωμένης εμπειρίας, τόσο ρεαλιστικά που να μην επιδέχεται την ανάγκη ύπαρξης αντι-ηρώων για να δικαιωθούν.
Σε ένα πλαίσιο μουσικής τού Νίκου Κυπουργού, σκηνικών και ενδυματολογικών επιλογών τού Κωνσταντίνου Ζαμάνη και κινησιολογίας τού Πάρη Μαντόπουλου, το αποτέλεσμα κρίνεται άρτιο στη λεπτομέρειά του. Οι ερμηνείες των ηθοποιών λειτουργούν αλληλένδετα, προσδίδοντας υπεραξία σε κάθε πράξη του εξελισσόμενου δράματος.
Ο Νίκος Αλεξίου, στο ρόλο του πατέρα και ιδιοκτήτη του Μοτέλ, είναι στιβαρός και γεμάτος εκφραστικές εντάσεις, απόρροια των ψυχολογικών και συναισθηματικών του μεταβολών. Καλύπτει τη θεατρική σκηνή με υπερένταση και δυναμισμό. Η Κατερίνα Λυπηρίδου μετρημένη στον ρόλο της μητέρας, με στοχευμένες παρεμβάσεις. Από την πλευρά της, εκείνη οποία ξεχωρίζει για την ερμηνευτική της δεινότητα είναι η Κλέλια Ανδριολάτου. Υποκλινόμαστε στη μαγεία της παρουσίας της. Οι εκφάνσεις του προσώπου, οι κινήσεις του σώματος, οι απότομες μεταβολές σαν σε ψυχογράφημα κινηματογραφικής ταινίας και ο ενθουσιασμός, δημιουργούν ένα εκρηκτικό αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα το οποίο προσδίδει δραματικό τόνο στο έργο. Η ερμηνείας της είναι συγκλονιστική.
Η Ελευθερία Παγκάλου, στον ρόλο τής επιστήθιας φίλης, χαρακτηρίζεται από υποκριτική «χειρουργική» αποτελεσματικότητα. Είναι τέτοια η ποιότητα συμμετοχής της ώστε μεγεθύνει την οπτική τής κεντρικής εξέλιξης του έργου. Τέλος, ο Χρήστος Σαπουντζής σε ρόλο ευθύνης, γεφυρώνει τα προσωπικά χαρακτηριστικά των ηρώων και, παράλληλα, προσθέτει πλεονέκτημα στην απόδοση των ηθοποιών, ευθυγραμμισμένος με την σοβαρότητα του χαρακτήρα (βλ. ποιόν) τον οποίο υποδύεται. Η Ιωάννα Μαυρέα παρεμβαίνει και «συντονίζει» την αποκάλυψη του δράματος με αμεσότητα και ώριμο χειρισμό.
Συνολικά, μία παράσταση με ποιοτικά χαρακτηριστικά αισθητικής καθολικότητας.
Βαθμολογία: 5/5*
Info: Από 08 Απριλίου 2022, Τετάρτη 7μμ, Πέμπτη 9μμ, Παρασκευή-Σάββατο 8.30μμ., Κυριακή 6μμ στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν (Φρυνίχου) Διεύθυνση: Φρυνίχου 14, Πλάκα / Τηλέφωνο: 21 0322 2464). Εισιτήρια στο theatro-technis.gr.
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
