Κριτική: Μάνια Μεζίτη, «στόμα» / Η ποίηση στον καθρέφτη

Η Μάνια Μεζίτη στην ποιητική συλλογή με τίτλο «στόμα», από τις εκδόσεις Κουκίδα, επανασυστήνεται μέσα από μία δαιδαλώδη υπαρξιακή πρόσληψη του λόγου στην ποιητική της μορφή. Η τελευταία διακρίνεται σε τριμελές σχήμα. Η αρχική αναφορά επενδύει την προσέγγισή του (βλ. του λόγου) μέσα από την υλική δομή του σώματος. Εξάλλου, μολονότι ο τίτλος «στόμα» καθρεφτίζει ολάκερη τη συλλογή, είναι εφικτό να περιορίσουμε το πεδίο δράσης του στην αναφορά την οποία εξασφαλίζει για την χρήση αυτού ως προέκταση του εγκεφάλου. Είναι το σημείο κλειδί για την έκφραση και εξωτερίκευση όλων όσων λαμβάνουν χώρα στις αθέατες πτυχές των εγκεφαλικών κυττάρων και τις συναισθηματικές μεταβολές.

Από το «στόμα» εκκινά μία μορφή περιπλάνησης των αισθήσεων έχοντας ως επίκεντρο την υλική δέσμη του σώματος, (βλ. ανθρωπογεωγραφία) «Άσε το σώμα/να γευτεί όποια χολή/επιθυμεί» (σελ. 21) και η έκφανση των διαφορετικών όψεων της της ζωής καλείται να αποκτήσει ουσία και περιεχόμενο μέσα από την αφή, την αίσθηση πληρότητας την οποία προλογίζει η εκάστοτε ανθρώπινη επικοινωνία, πόσο μάλλον όταν αυτή ενέχει το στοιχεία της ατομικής διάκρισης εαυτόν προς το σύνολο της πρόσληψης. Το υποκείμενο βιώνεται στην πεμπτουσία των εναλλαγών εξωτερικής εικόνας, όπως ακριβώς η σιωπή κυριαρχεί μεταξύ των προσώπων και καταλήγει στην απόσβεση επιθυμιών και προσδοκιών. Η αντίθεση των σωμάτων, μέσα από την ολική σύνθεση των συγκρούσεων και των ψευδαισθήσεων, απολήγει στη δικαίωση του χρόνου προσμονής για την ολοκλήρωση της ωρίμανσης αυτών.

Η ποιήτρια με μαεστρία «κεντά» τις δικλείδες ασφαλείας όπως τέμνονται μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, δίχως να υπονομεύει την αυτόνομη αξία του έρωτα. Πράγματι, ο τελευταίος αφουγκράζεται το πλήθος των ενορμήσεων σε μία μαγική δέσμη υγρού στοιχείου η οποία παρασέρνει στο διάβα της την αφρόκρεμα των συναισθηματικών κατασκευών, όπως έντεχνα αναπαρίστανται στους στίχους του ποιητικού σονέτου. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από το σημείο της σημειακής αναφοράς της ποιήτριας μεταβαίνουμε στην χωρική τομή του Εγώ, ως καθρέφτη μίας δεδομένης κατάστασης άρνησης. Η εξωτερική πραγματικότητα εκλαμβάνεται ως αρχιτεκτονικό πρόπλασμα της υπόστασης, για την οποία καλούνται οι αντιθέσεις να ισορροπήσουν ανάμεσα στο «ανήκω» και το «μη-Εγώ». Συγκεκριμένα, η ποιήτρια συνθέτει με τρόπο άμεσο τις νοητικές διεργασίες των συναισθηματικών δεσμών και συμπλέκει την υποβάθμιση της προσωπικότητας με την αξιακή θέση στο κοινωνικό πρότυπο. Επί της ουσίας, ασκεί κριτική στα πρότυπα μαζικής αφομοίωσης, όπως ακριβώς προβάλλονται και εν πολλοίς επιβάλλονται στην συλλογική συνείδηση· κριτική η οποία μετουσιώνεται σε αντίλογο για την ιεραρχημένη πρόβα του λόγου και της αντιστοιχίας αυτού.

Παράλληλα με την αποδόμηση των αποτελεσμάτων της συνειδησιακής απόκρισης, η ποιήτρια αναμετράται καθολικά με τους δεσμούς αίματος, όπως οι τελευταίοι καρπώνονται την ηθική τους διάπλαση στις αυθεντικές μαρτυρίες του παρελθόντος χρόνου. Απομένει μονάχα η φθορά και η ανάγκη για αναζήτηση ενός πεδίου αναφοράς ως προς την Αχίλλειο πτέρνα που μαστίζει το εκάστοτε «παρόν» του δημιουργού. Ποιοι είναι οι βαθύτεροι περιορισμοί τους οποίους καλείται να υπερβεί η ποιήτρια; Μέσα από την συγκρότηση της καινής διάθεσης των πειστηρίων, για την αυτονόμηση των πρακτικών αποδοχής εκ μέρους τρίτων προσώπων, η μητέρα και ο πατέρας διχοτομούν την σχέση εξάρτησης και τη μεταπλάθουν σε σχέση φανερής απομάγευσης των συνθετικών υλικών της μεταξύ τους σύνδεσης.

Πέραν των προσώπων, η ποιήτρια σκιαγραφεί τους χαρακτήρες της ζωής με γνώμονα την προσωπική δέσμευση των αιτημάτων για βιολογική επανασύνδεση μέσα από την προοπτική που η ίδια, πλέον, προσδίδει ως ταυτότητα και περιεχόμενο σε αυτή την σχέση αλληλεπίδρασης. «Τη φοράω τη μάνα μου/τη μεταφέρω συνεχώς/μικρό καρύδι/ο εγκέφαλός της/στη χούφτα μου» (σελ. 72) και η αποδέσμευση αναλογίζεται το εύρος των δυνατοτήτων στις οποίες επιγράφεται η αδυναμία ανεξαρτησίας.

Οτιδήποτε συγκροτεί την ομαδοποίηση των εξωτερικών μας αντιλήψεων δονείται στις συσπάσεις της πραγματικότητας, στο μέγεθος που η τελευταία βιώνεται ως ταύτιση. Κάθε τι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιδιοσυγκρασίας και σε κάθε του όψη αντανακλώνται οι σχέσεις των ανθρώπων, δίχως αυτές να μετατίθενται στο παρόν ως χρονική συνέπεια των επιλογών του ατόμου.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αντίθετα, οι σχέσεις αυτές επιβιώνουν ως αυθεντική σύνδεση του χωροχρονικού αποτελέσματος στο οποίο η ίδια επεμβαίνει για να καθορίσει το πλαίσιό της, δίχως περιττές προσθήκες και λεπτομέρειες. Όταν στέκεται ενώπιον του καθρέφτη της ιστορίας ανασυνθέτει τις μικρές καθημερινές στιγμές στο πλάτος των οποίων απαντάται η ευδοκίμηση των προθέσεων. Δεν καταργεί τις συντεταγμένες αυτών, αλλά επιχειρεί να διαιωνίσει την τρυφερότητα, την θαλπωρή και τη φροντίδα που περιπλέκει κάθε σπιθαμή γης των συναισθημάτων της. Δεν επεμβαίνει στην ισχύουσα τάξη πραγμάτων, αλλά επανορίζει τις διαθέσεις των δυνάμεών της όπως διαχειριστεί ορθά τις απώλειες αυτών. Απώλειες που συντελούν στη διατήρηση της ενσυναίσθησης του βιωμένου γεγονότος με την εμπειρία της ζωής ως πρόλογο για όλα όσα έπονται. 

Η γλώσσα μεστή νοημάτων, οι εικόνες δονούνται στην ζωντάνια των περιγραφών, ο ρυθμός εναλλάσσεται από στίχο σε στίχο και οι συναισθηματικές μεταβολές καταγράφονται με ένταση και συνειδησιακή ευθύτητα. Μία ποιητική συλλογή που σέβεται τον εαυτό της και το ρόλο τον οποίο υπηρετεί.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.