Κριτική: «Labor» της Ανθής Τσιρούκη, σε σκηνοθεσία Έμιλυ Λουΐζου στο Θέατρο Πορεία
Στο Θέατρο Πορεία η Ανθή Τσιρούκη υπογράφει ένα έργο με πολλαπλές πτυχές και διακριτά πεδία αναφοράς. Με έντονες ψυχογραφικές αποτυπώσεις και ρεαλιστικές ερμηνείες των ηθοποιών (οι οποίες συμπλέκονται με αφαιρετικές εκφράσεις συναισθηματικών κορυφώσεων) ξεδιπλώνει την ιστορία της ανθρώπινης παρέμβασης ενάντια στον χρόνο, ως μέσο επικάλυψης προσωπικών πληγών που φανερά εξακολουθούν να δεσπόζουν στις απαιτήσεις επιβίωσης επί του παρόντος. Η Έμιλυ Λουΐζου σκηνοθετεί το έργο και επενδύει άμεσα και δυναμικά στα προσωπικά, εξατομικευμένα, πάθη των πρωταγωνιστών. Ένα ζευγάρι πλαστικών χειρούργων συνδέεται με την απώλεια του παιδιού τους. Αυτό το δίπτυχο ορίζει το πλαίσιο αδυναμίας ισορροπίας ανάμεσα στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της ψυχοσωματικής επιβίωσης, από τη μία πλευρά, και της επιστημονικής προσέγγισης του ζητήματος «χρόνος» όπως επενεργεί στις προσλήψεις του εξωτερικού περιβάλλοντος, με απώτερο σκοπό την τελειοποίηση του είδους ομοιομορφίας προσώπων και αναμνήσεων.
Η σκηνοθέτιδα επιλέγει να διαμορφώσει ένα εξαιρετικά συμβολικό σκηνικό. Μερικές πολυθρόνες με χρωματική μονοτονία, φωτιστικό, τηλεφωνική συσκευή και μουσική κασέτα σε ενιαίο χώρο και στο βάθος της σκηνής το υπόγειο του εργαστηρίου. Ενός εργαστηρίου στις τύχες τού οποίου θα κριθεί η αναζήτηση του νήματος το οποίο συνδέει τους επιστήμονες-συζύγους με την αναμέτρηση του προσωπικού τους τραύματος. Ένας νεαρός άνδρας θα διακόψει την απομόνωσή τους. Μετά από τροχαίο ατύχημα και με τη μνήμη σε πλήρη αδυναμία ανταπόκρισης στις ανάγκες ταύτισης του προσώπου με την πραγματικότητα των γεγονότων, τον περιθάλπουν στην οικία τους. Αυτό είναι το σημείο τομή στις σκέψεις και τις ενέργειες των ηρώων. Αποφασίζουν, έχοντας διασφαλίσει πως ουδείς αναζητά τον νεαρό άνδρα, να τον μορφοποιήσουν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν των ατομικών τους χαρακτηριστικών. Επιλογές οι οποίες ακινητοποιούν τον παρόντα χρόνο και τον αναπλάθουν σε μία μονομερή σύνδεση με το παρελθόν. Ο νέος άνδρας στη μεταξύ τους σχέση μετατρέπεται παρθένο έδαφος ενσωμάτωσης εικόνων και στιγμών, πλασμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να ανακατευθύνουν την ανάγνωση του έργου από το παρελθόν στο παρόν και αντίστροφα, δίχως να μειωθεί η έκταση της ατομικής υπονόμευσης. Στα χέρια της επιστήμης το υποκείμενο μετασχηματίζεται σε μηχανισμό αναπαραγωγής ετεροπροσδιορισμών, όπως ακριβώς καθρεφτίζονται οι προσωπικές επιθυμίες στο ασχημάτιστο ασυνείδητο του ατόμου.
Η σκηνοθεσία της Έμιλυς Λουΐζου προσδίδει υπεραξία στην αξιοποίηση του σώματος. Σώμα και κίνηση, με μηχανική ακρίβεια, χειρουργικές κινήσεις και λεπτομέρειες που συμβαδίζουν με την απολογία ενοχής των πρωταγωνιστών, δίχως, ωστόσο, να επικεντρώνεται η ανάγνωση του έργου στην έννοια της ευθύνης, αλλά περιστρέφεται κυρίαρχα γύρω από την έννοια της πράξης, ως αυτόνομο πεδίο εφαρμογής βαθύτερων επιθυμιών, κερδίζουν τις εντυπώσεις. Ένα τετραγωνισμένο σκηνικό, χωροταξικά οριοθετημένο, με δυναμικές προεκτάσεις αυτο-εγκλεισμού και απομόνωσης λειτουργεί ανασταλτικά στις εκκεντρικές διαθέσεις των προσώπων. Συγχρόνως, επενεργεί στις προσβάσεις τού ψυχικού ασυνειδήτου με τρόπο διακλαδικό μεταξύ των συνειδητών προσμίξεων της αποδοχής και της απόρριψης και του υποστρώματος άρνησης, το οποίο και υποσκελίζει την επιθετική μανία της ιατρικής επιστήμης σχετικά με την τελειοποίηση του είδους.
Τους βασικούς ρόλους ερμηνείας υπηρετούν με επαγγελματική δεξιότητα οι Στέλιος Μάινας και Ιωάννα Παππά. Και οι δύο, με συγχρονισμό και κινησιολογία ζηλευτή (υπό τις οδηγίες της Άλκηστις Πολυχρόνη), ακολουθούν ταυτόχρονα τις απαιτήσεις χρονικής ακολουθίας. Η Ιωάννα Παππά υιοθετεί απόκοσμη αισθητική έκφραση, ενώ δεν λείπει και η κορύφωση της συναισθηματικής σύγκρουσης μέσα από την ισορροπία του νεκρού παιδιού με την επιλογή αντικατάστασής του από τον νεαρό άνδρα. Αποτυπώνει με τρόπο κυνικό την ενσυναίσθηση του δρώντος προσώπου με τη μητρική πληγή, όπως αυτή κυοφορείται στο σώμα και τη συνείδηση. Από την πλευρά του, ο Στέλιος Μάινας επιδεικνύει μοναδική καλλιτεχνική παιδεία. Γνωρίζει τον τρόπο να προσδίδει υπεραξία σε ρόλους με ασφυκτικά πλαίσια ελέγχου και μηδαμινά περιθώρια ελευθερίας κινήσεων, γεγονός το οποίο -και- στην εν λόγω παράσταση κεντρίζει το ενδιαφέρον. Κινείται μεθοδικά στη σκηνή και, όπως το έργο ορίζει, παρεμβαίνει για να προσδιορίσει τις επερχόμενες ενέργειες τόσο του ίδιου όσο και της συζύγου του. Ο Ορέστης Χαλκιάς υποδύεται το θύμα τής εσωτερικευμένης άρνησης των δύο συζύγων. Μετατρέπεται σε πείραμα της ψυχολογικής απόκρισης και καθοδηγείται όπως αντικαταστήσει το παρελθόν με ένα αποδεκτό παρόν στο ύψος των προσωπικών τους αντιλήψεων.
Τα σκηνικά της παράστασης επιμελείται η Θάλεια Μέλισσα, τις ενδυματολογικές επιλογές ο Αλέξανδρος Γαρνάβος, τις μουσικές συνθέσεις η Ειρήνη Σκυλακάκη, ενώ τους φωτισμούς ο Αλέκος Αναστασίου.
Βαθμολογία: 4/5*
Info: Παραστάσεις μέχρι την Κυριακή 05/06 στο Θέατρο Πορεία. Εισιτήρια στη viva.gr.
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
